Aktualności

Koncerty Seiferta i Smoczyńskiego na ORA Jazz Festival

W ramach Sezonu Kulturalnego Polska-Rumunia 2024-2025 odbędzie się zagraniczna pra-premiera koncertu Seiferta oraz pierwsze zagraniczne wykonanie koncertu Mateusza Smoczyńskiego.

Koncert Seiferta zabrzmi ponownie poza granicami Polski po 50 latach od premiery w 1974 r.

.

.

.

Program:

• Zbigniew Seifert – Koncert jazzowy na skrzypce, orkiestrę symfoniczną oraz grupę rytmiczną:

Mateusz Smoczyński – skrzypce

Dominik Wania – fortepian

Sławomir Kurkiewicz – kontrabas

Michał Miśkiewicz – perkusja

Barbara Dragan – dyrygentka

Orkiestra Filharmonii w Oradei

• Mateusz Smoczyński – Adam’s Apple

Mateusz Smoczyński – skrzypce

Barbara Dragan – dyrygentka

Orkiestra Filhamonii w Oradei

O koncercie Seiferta:

Aneta Norek w książce "Zbigniew Seifert. Man of the Light" opisuje kulisy powstania koncertu. Zbigniew Seifert cyklicznie współpracował z rozgłośnią NDR nagrywając w Hanowerze zarówno swoje utwory, jak i kompozycje innych muzyków. Pewnego dnia podczas rozmowy z producentem nagrań Wolfgangiem Kunertem pojawił się pomysł napisania jazzowego koncertu skrzypcowego. Jedyną wskazówką, którą otrzymał kompozytor, była informacja o dostępnym zestawie instrumentów. W dniach 26-30 sierpnia 1974 roku miało miejsce nagranie „Koncertu jazzowego na skrzypce, orkiestrę symfoniczną oraz grupę rytmiczną” (Jazz-Konzert für Violine, Sinfonieorchester und Rhythmusgruppe).

Seifert wspomniał: "Tę 25-minutową kompozycję pisałem przez dwa miesiące - dzień i noc. W nagraniu, które odbyło się w Hannoverze, (...) grałem część improwizowaną na tle partii aranżowanych. Utwór był odtworzony na antenie".

W muzyce Seiferta słychać inspiracje muzyką słowiańską, charakterystyczne skale oraz interwały przywodzą również skojarzenia z muzyką Szymanowskiego i Karłowicza. Niemiecki dziennikarz muzyczny, autor książek, producent i popularyzator polskiego jazzu Joachim-Ernest Berendt powiedział o jego twórczości: "Muzyka Zbigniewa Seiferta jest uniwersalna, można jej słuchać i rozumie się ją na całym świecie. Dla tych, którzy znają polski jazz i muzykę polską w ogóle, dodatkowy urok stanowią w kompozycjach i improwizacjach Seiferta elementy niezaprzeczalnie polskie". Pytany o swoje polskie inspiracjeSeifert mówił: "Sam nie słyszę tego tak wyraźnie, ale z pewnością w mojej muzyce jest coś słowiańskiego, coś lirycznego - także wtedy, kiedy myślę o Coltrane. Słyszę właściwie tylko to, że moja muzyka jest inna od muzyki granej w Europie Zachodniej".

O koncercie Adam’s Apple

"Adam’s Apple" jest przełomowym projektem w karierze Mateusza Smoczyńskiego. To jego pierwszy album z muzyką symfoniczną, ukazujący dwa bieguny muzycznych inspiracji skrzypka-kompozytora, jakimi są dwie muzyczne ikony: John Adams i Zbigniew Seifert.

"Od początku mojej muzycznej kariery - mówi Mateusz Smoczyński - jestem przez wielu krytyków uznawany za kontynuatora drogi wytyczonej przez Zbigniewa Seiferta. Moja debiutancka płyta "Inspirations" była poświęcona właśnie jemu oraz Johnowi Coltrane'owi. Miałem okazję kilkukrotnie wykonywać koncert skrzypcowy Zbigniewa Seiferta - byłem m.in. solistą podczas polskiej premiery tego dzieła w 2009 roku w Filharmonii Krakowskiej, a następnie w 2018 roku w NOSPR. Pomimo mojej ogromnej fascynacji grą Seiferta, komponując Adam's Apple chciałem pójść w zupełnie innym kierunku i pokazać, na jak odmiennym muzycznym biegunie obecnie jestem".

Stylistycznie koncert najbardziej nawiązuje do muzyki Johna Adamsa. "Inspirowałem się całą twórczością Adamsa, ale głównie Koncertem skrzypcowym, Harmonielehre, Naive and Sentimental Music oraz Koncertem fortepianowym. Dzięki jego kompozycjom odkryłem nowe piękno w muzyce symfonicznej. Spotkaliśmy się po raz pierwszy w Tonhalle w Zurychu w 2022 roku – wspomina Mateusz - tam po koncercie opowiedziałem mu historię powstania utworu, jaki miała wpływ na mnie jego twórczość i rozszyfrowałem tytuł mówiąc, że chodzi o jabłko Johna Adamsa. Dostał ode mnie partyturę i nagranie. Kilka miesięcy później poleciałem na jego występ w Rejkiaviku. Tam Adams już sam podszedł do mnie i powiedział: "Wonderful composition". Mieliśmy okazję spotkać się jeszcze dwukrotnie, w Pradze i w Londynie - zawsze przyjacielsko sobie rozmawiamy".

Tytuł koncertu jest grą słów i choć teoretycznie powinien nosić nazwę "Adams' Apple" (jabłko Adamsa) to Smoczyński przesunął apostrof i dzięki temu zabiegowi koncert zyskał charakter programowy. "Jabłko Adama" nasuwa odbiorcom biblijne skojarzenia z historią Adama i Ewy. Jednocześnie tytuł koncertu odzwierciedla także jazzowe źródła inspiracji, nawiązując do jednego z najwybitniejszych muzyków naszych czasów - Wayne'a Shortera i jego utworu o tym samym tytule.

Mateusz Smoczyński

Mateusz Smoczyński - skrzypek, solista i kompozytor, jeden z najczęściej koncertujących za granicą polskich muzyków, współzałożyciel Atom String Quartet, przez lata mieszkający w San Francisco, gdzie współpracował z legendarnym Turtle Island Quartet (dwie nagrody Grammy), w maju 2024 podpisał kontrakt z Warner Music Poland.

Płyta z koncertem Seiferta i Smoczyńskiego ukazała się w 5 lipca 2024 r. wydana przez Warner Music Poland na LP i SACD/hybrid. Płyta została nagrana z towarzyszeniem Chopin University Chamber Orchestra pod dyrekcją Rafała Janiaka oraz wybitnymi gośćmi tworzącymi combo jazzowe: Dominikiem Wanią, Sławomirem Kurkiewiczem i Michałem Miśkiewiczem. 

Posłuchaj fragmentu płyty: link

Partnerem koncertu w ramach Ora Jazz Festival jest Instytut Adama Mickiewicza.

Bilety: link